W dniu 30 czerwca 2021 r. Komisja Europejska przyjęła komunikat "Długoterminowa wizja obszarów wiejskich UE - w kierunku silniejszych, połączonych, prężnych i dobrze prosperujących obszarów wiejskich do 2040 r. ". Komunikat jest skoncentrowany na ludziach i stanowi część prac Komisji w zakresie demokracji i demografii. Pojawia się on w kluczowym momencie dla Unii Europejskiej, kiedy musimy połączyć siły, aby wyjść z pandemii, trudności gospodarczych, które spowodowała i nierówności, które uwydatniła.

Obszary wiejskie mają kluczowe znaczenie dla przyszłości Europy i są głównymi elementami bliźniaczych przemian ekologicznych i cyfrowych. Aby w pełni wykorzystać swój potencjał w ramach tych przemian, obszary wiejskie muszą przezwyciężyć szereg wyzwań, które omówiono w komunikacie. W komunikacie przedstawiono również wiele nowych możliwości, które mieszkańcy, przedsiębiorstwa i społeczności wiejskie mogą wykorzystać, i już wykorzystują. Możliwości te mogą się rozwijać w sprzyjających warunkach, które z kolei mogą być wspierane przez inwestycje w ramach różnych funduszy UE. Komunikatowi towarzyszy zatem plan działania, w którym nakreślono główne instrumenty inwestowania na obszarach wiejskich oraz przedstawiono działania wykorzystujące wszystkie polityki UE.

Ponadto komunikat Komisji wprowadza nową kluczową inicjatywę - pakt na rzecz obszarów wiejskich, którego celem jest "zmobilizowanie władz publicznych i zainteresowanych stron do działania w odpowiedzi na potrzeby i aspiracje mieszkańców obszarów wiejskich". Aspiracje te zostały opisane za pomocą dziesięciu wspólnych celów, które powstały w wyniku szeroko zakrojonych konsultacji partycypacyjnych i procesów angażowania zainteresowanych stron. Pomimo różnorodności obszarów wiejskich, z przyjemnością dowiedzieliśmy się, jak szeroko zainteresowane strony z całej Europy je popierają.

Poprzez niniejszy list chcielibyśmy zaprosić wszystkich zainteresowanych interesariuszy publicznych i prywatnych na poziomie europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym do zaangażowania i zobowiązania się do realizacji wspólnych celów wyrażonych w Długoterminowej Wizji dla Obszarów Wiejskich oraz do udziału we wdrażaniu i rozwoju Paktu dla Obszarów Wiejskich.

W czerwcu 2022 roku Komisja zorganizuje konferencję na wysokim szczeblu, aby zatwierdzić pakt na rzecz obszarów wiejskich. Na konferencji tej zamierzamy zgromadzić przedstawicieli innych instytucji UE, a także władz krajowych, regionalnych i lokalnych. Powitamy również kluczowe organizacje zrzeszające zainteresowane strony oraz przedstawicieli wszystkich organizacji pragnących odegrać rolę w realizacji wspólnych celów tej wizji. Zaprosimy prelegentów do przedstawienia przykładów, wyników badań naukowych lub najlepszych praktyk, które mogą zainspirować do działania na rzecz silniejszych, połączonych, odpornych i zamożnych obszarów wiejskich do 2040 r. Podczas konferencji zostaną również omówione i zaplanowane przyszłe kroki oraz organizacja Paktu dla Obszarów Wiejskich.

Oczekujemy na dialog międzyinstytucjonalny oraz różne wydarzenia i działania związane z tworzeniem sieci kontaktów zaplanowane na 2022 r., które posuną naprzód wizję obszarów wiejskich i przyczynią się do realizacji paktu na rzecz obszarów wiejskich. Konkretne zaangażowanie różnych instytucji, podmiotów publicznych i prywatnych oraz zainteresowanych stron będzie kluczowym wkładem w ten proces - jego rozwój można śledzić na stronie internetowej poświęconej wizji obszarów wiejskich2 .

Mamy nadzieję, że Pakt zapewni wspólne ramy dla zaangażowania i współpracy oraz przyczyni się do zwiększenia spójności pomiędzy politykami na wszystkich szczeblach, aby osiągnąć cele długoterminowej wizji i odpowiedzieć na wspólne aspiracje społeczności wiejskich.

Dubravka ŠUICA

Janusz WOJCIECHOWSKI

Elisa FERREIRA